Ви є громадянином України та маєте під опікою дитину? Ви можете отримати підтримку для сім’ї від Закладу соціального страхування (ZUS)/Jesteś obywatelem Ukrainy i masz dziecko pod opieką? Możesz otrzymać wsparcie dla rodziny z ZUS

■ Ви є громадянином (громадянкою) України або дружиною (чоловіком) громадянина (громадянки) України;

■ Ваше перебування в Польщі є законним;

■ Ви маєте під опікою дитину (Ви є її батьком (матір'ю) або тимчасовим опікуном), яка має громадянство України та прибула з України до Польщі після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями;

■ Ви маєте під опікою дитину (Ви є її батьком або тимчасовим опікуном), народжену в Польщі від матері, яка є громадянкою України та перебування якої в Польщі є законним.

Важливо

Для громадян України, які легально в’їхали до Польщі з України після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями та хочуть залишитися в Польщі, перебування в Польщі є законним упродовж 18 місяців, рахуючи з 24 лютого 2022 року або від дати фактичного перетину кордону після 23 лютого 2022 року. Допомогу для сімей можна отримувати лише впродовж періоду, коли Ви та дитина перебуваєте в Польщі. Тимчасового опікуна або альтернативну опіку над дитиною, яка прибула з України у зв’язку з бойовими діями та перебуває в Польщі без опіки, встановлює польський суд.

Яку підтримку для сім’ї можна отримати від ZUS

■ 500 злотих на місяць на кожну дитину до 18 років, яка проживає в Польщі (допомога на дитину за програмою «Сім’я 500+», т. зв. 500+). Це допомога для батьків, тимчасових опікунів або осіб, які здійснюють альтернативну опіку над дитиною.

■ 500 або 1000 злотих на місяць на другу та наступну дитину віком 12–35 місяців, яка проживає в Польщі (сімейний опікунський капітал, т. зв. RKO). Це допомога для батьків.

■ До 400 злотих на місяць субсидії на оплату ясел, дитячого клубу або денного опікуна (субсидія на ясла) на: – першу та єдину дитину в сім’ї; – першу дитину в сім’ї, якщо Ви отримуєте сімейний опікунський капітал (RKO) на наступну дитину; – другу дитину та наступних дітей у сім’ї віком до 12 місяців та старше 35 місяців, на яких ми призначили сімейний опікунський капітал, а Ви повністю отримали всю призначену суму. Щоб отримати субсидію, заклад або опікун мають вписати Вашу дитину до реєстру ясел та дитячих клубів або до переліку денних опікунів. Це допомога для батьків, тимчасових опікунів або осіб, які здійснюють альтернативну опіку над дитиною. Однак ми сплачуємо її безпосередньо закладу або опікуну.

■ 300 злотих один раз на рік на кожну дитину віком до 20 років (або до 24 років у випадку учнів з інвалідністю), яка проживає в Польщі та навчається в школі — заяви можна буде подавати від 1 липня 2022 року до 30 листопада 2022 року (допомога за програмою «Добрий Старт», т. зв 300+). Це допомога для батьків, тимчасових опікунів або осіб, які здійснюють альтернативну опіку над дитиною.

Що потрібно зробити, щоб отримати підтримку для сім’ї від ZUS Подайте відповідну заяву до ZUS.

Заяви (українською мовою) можна подавати лише в електронній формі на Платформі електронних послуг (PUE ZUS). Для цього Вам будуть потрібні:

■ польський ідентифікаційний номер PESEL — Ваш і дитини;

■ адреса електронної пошти;

■ польський телефонний номер:

■ номер банківського рахунку в Польщі

КРОК 1 — польський ідентифікаційний номер PESEL

У заяві треба вказати польські ідентифікаційні номери PESEL — Ваш і дитини, яка перебуває під Вашою опікою. Зверніться до будь-якого управління гміни, міста або району в Польщі. Подайте там заяву про надання польського ідентифікаційного номера PESEL. Заява подається особисто. Дитина також має бути присутня під час подання заяви. Реєстрація громадян України та надання польського ідентифікаційного номера PESEL розпочалося в управліннях гмін, міст та районів Польщі 16 березня 2022 року. Номер PESEL, що наданий починаючи з цієї дати, має позначку, яка підтверджує, що Ви або Ваша дитина прибули з України до Польщі після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями.

КРОК 2 — банківський рахунок Допомога

500+, RKO та 300+ виплачується лише на банківський рахунок у Польщі. Якщо Ви маєте банківський рахунок у Польщі, перейдіть до КРОКУ 3. Якщо Ви не маєте банківського рахунку в Польщі, відкрийте його в банку.

КРОК 3 — електронна заява

Заяви на допомогу 500+, RKO, субсидію на оплату ясел та 300+ можна подати лише в електронній формі на Платформі електронних послуг (PUE ZUS) — електронній системі ZUS. 1.

Створіть свій профіль у цій системі. Для цього Вам будуть потрібні:

• польський телефонний номер або адреса електронної пошти;

• польський ідентифікаційний номер PESEL. Ви можете створити профіль:

• самостійно через Інтернет (докладна інструкція, як це зробити, доступна на www.zus.pl),

• за допомогою працівника ZUS:

– у кожному відділенні ZUS;

– під час електронного візиту до ZUS (інформація про те, як отримати таку допомогу, доступна на www.zus.pl),

2. Подайте електронну заяву (відповідно до Вашої сімейної ситуації):

• На 500+ на поточний період виплати допомоги, який триває до 31 травня 2022 року, а також на наступний період виплати допомоги, який триватиме/триває з 1 червня 2022 року до 31 травня 2023 року. Перевірте на www.zus.pl, коли Ви можете подати заяву на 500+.

• На RKO (сімейний опікунський капітал):

– з першого числа місяця, у якому дитині виповнюється 9 місяців, до кінця місяця, у якому дитині виповнюється 13 місяців

— якщо Ви подасте заяву в цей період, капітал буде Вам призначений із першого числа місяця, у якому дитині виповнюється 12 місяців;

– на 14 місяці життя дитини або пізніше

— якщо Ви подасте заяву в цей термін, ми призначимо Вам RKO, починаючи з місяця подання заяви. Перевірте на www.zus.pl, коли Ви можете подати заяву на RKO.

• На субсидію на оплату ясел. Ви можете подати заяву на субсидію не раніше, ніж у день, коли Ваша дитина почне відвідувати ясла, дитячий клуб або денного опікуна. Допомога виплачується закладу, який відвідує Ваша дитина, або опікуну. Перевірте на www.zus.pl, коли Ви можете подати заяву на субсидію на оплату ясел.

• На 300+. Якщо Ви подасте заяву до кінця серпня, Ви отримаєте кошти до 30 вересня (включно). Якщо Ви подасте заяву пізніше, ми виплатимо допомогу впродовж 2 місяців із дати подання заяви. Подавати заяви на 300+ можна буде з 1 липня 2022 року до 30 листопада 2022 року. Детальні інструкції про те, як подавати заяви, доступні на www.zus.pl.

Додатки до заяви

Залежно від Вашої ситуації, ми можемо вимагати додаткових документів, які Ви мусите надати:

■ рішення суду про призначення Вас тимчасовим опікуном, якщо на підставі рішення польського суду Ви є тимчасовим опікуном дитини, яка прибула з України до Польщі після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями;

■ документ, що підтверджує, що над дитиною здійснюється альтернативна опіка, якщо на підставі рішення польського суду Ви здійснюєте альтернативну опіку над дитиною, яка прибула з України до Польщі після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями;

■ документ, що підтверджує законність Вашого перебування та доступ до ринку праці в Польщі, якщо Ви приїхали до Польщі до 24 лютого 2022 року, але Ваша дитина або дитина, чиїм опікуном Ви є або над якою здійснюєте альтернативну опіку, прибула до Польщі після 23 лютого 2022 року у зв’язку з бойовими діями; це може бути, наприклад, карта перебування з приміткою «доступ до ринку праці». Важливо Працівники ZUS допоможуть Вам створити профіль на PUE ZUS та подати заяву:

■ у кожному відділенні ZUS (адресу можна знайти на вебсайті www.zus.pl);

■ під час електронного візиту до ZUS (тобто онлайн-розмови з працівником ZUS — зареєструйтеся на www.zus.pl). Де можна знайти додаткову інформацію про підтримку для сім’ї від ZUS

■ у будь-якому відділенні ZUS (адреси та години роботи можна знайти на www.zus.pl);

■ під час електронного візиту до ZUS (інформацію можна знайти на www.zus.pl);

■ на гарячій лінії за номером 22 444 02 55 з понеділка до п’ятниці з 8:00 до 18:00 або надіславши електронного листа на адресу UA@ZUS.PL

Jesteś obywatelem Ukrainy i masz dziecko pod opieką? Możesz otrzymać wsparcie dla rodziny z ZUS

Złóż wniosek o świadczenie dla rodziny, które wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jeśli:

•  jesteś obywatelem Ukrainy albo małżonkiem obywatela Ukrainy,  Twój pobyt w Polsce jest legalny,
• masz pod opieką dziecko (jesteś jego rodzicem lub opiekunem tymczasowym), które ma ukraińskie obywatelstwo i przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
• masz pod opieką dziecko (jesteś jego rodzicem lub opiekunem tymczasowym) urodzone w Polsce przez matkę, która jest obywatelką Ukrainy i której pobyt w Polsce jest legalny.

Ważne

Pobyt w Polsce jest legalny przez 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 r. lub od daty faktycznego przekroczenia granicy po 23 lutego 2022 r., dla obywateli Ukrainy, którzy wjechali legalnie z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi i chcą pozostać w Polsce. Świadczenia dla rodzin przysługują tylko przez okres, gdy Ty i dziecko przebywacie w Polsce. Opiekuna tymczasowego albo pieczę zastępczą dla dziecka, które przybyło z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi i przebywa w Polsce bez opieki, ustanawia polski sąd.

Jakie wsparcie dla rodziny możesz otrzymać z ZUS

• 500 zł miesięcznie na każde dziecko w wieku do 18 lat, które mieszka w Polsce (świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500+, tzw. 500+). Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego albo osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem. Więcej informacji o 500+.
• 500 zł lub 1000 zł miesięcznie na drugie i kolejne dziecko w wieku 12–35 miesięcy, które mieszka w Polsce (rodzinny kapitał opiekuńczy, tzw. RKO). Jest to świadczenie dla rodzica albo opiekuna tymczasowego. Więcej informacji o RKO.
• Do 400 zł miesięcznie dofinansowania opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (dofinansowanie pobytu w żłobku) na:

- pierwsze i jedyne dziecko w rodzinie,

- pierwsze dziecko w rodzinie, jeśli na kolejne dziecko otrzymujesz RKO,

- na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku poniżej 12 miesięcy i powyżej 35 miesięcy, na które przyznaliśmy rodzinny kapitał opiekuńczy i kapitał ten pobrałeś w łącznej przysługującej wysokości.

Aby otrzymać dofinansowanie, placówka lub opiekun musi wpisać Twoje dziecko do rejestru żłobków i klubów dziecięcych lub wykazu dziennych opiekunów. Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego albo osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem. Więcej informacji o dofinansowaniu pobytu w żłobku.

• 300 zł raz w roku na każde dziecko w wieku do 20 lat (lub do 24 lat w przypadku ucznia z niepełnosprawnością), które mieszka w Polsce i uczy się w szkole

– wnioski będziesz mógł złożyć od 1 lipca 2022 r. do 30 listopada 2022 r. (świadczenie z programu Dobry Start, tzw. 300+). Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego albo osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem. Więcej informacji o 300+. Co musisz zrobić, aby otrzymać wsparcie dla rodziny z ZUS Złóż odpowiedni wniosek do ZUS. Wnioski (w języku ukraińskim) złożysz tylko elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

Aby to zrobić, potrzebujesz:

• polskiego numeru identyfikacyjnego PESEL Twój i dziecka,
• adres e-mail,
• polskiego numeru telefonu,
• numeru rachunku bankowego w Polsce.

KROK 1 – polski numer identyfikacyjny PESEL

We wniosku musisz podać polski numer identyfikacyjny PESEL swój i dziecka, które jest pod Twoją opieką. Zgłoś się do dowolnego urzędu gminy, miasta lub dzielnicy w Polsce. Złóż tam wniosek o polski numer identyfikacyjny PESEL. Wniosek musisz złożyć osobiście. Dziecko również musi być obecne podczas składania wniosku. Rejestracja obywateli Ukrainy i nadawanie polskiego identyfikatora PESEL rozpoczęła się w urzędach gminy, miasta lub dzielnicy w Polsce 16 marca 2022 r. PESEL nadany od tej daty ma oznaczenie, które potwierdza, że Ty lub Twoje dziecko przebyliście z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi.

KROK 2 – rachunek bankowy

Świadczenia 500+,RKO i 300+ wypłacamy wyłącznie na rachunek bankowy w Polsce. Jeżeli masz rachunek bankowy w Polsce, przejdź do KROKU 3. Jeżeli nie masz rachunku bankowego w Polsce, załóż go w banku.

KROK 3 – elektroniczny wniosek

Wnioski o świadczenie 500+, RKO, dofinansowanie pobytu w żłobku i 300+możesz złożyć wyłącznie elektronicznie za pomocą Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS – elektronicznego systemu ZUS.

1. Załóż swój profil w tym systemie. Potrzebujesz do tego:

• polskiego numeru telefonu lub adresu e-mail,
• polskiego numeru identyfikacyjnego PESEL.

Profil możesz założyć:

• samodzielnie przez internet (szczegółowa instrukcja, jak to zrobić),
• z pomocą pracownika ZUS: - w każdej placówce ZUS, - podczas e-wizyty w ZUS (informacja, jak uzyskać taką pomoc),

2. Złóż elektronicznie wniosek (odpowiedni do Twojej sytuacji rodzinnej):

• O 500+ na obecny okres świadczeniowy, który trwa do 31 maja 2022 r. oraz na kolejny okres świadczeniowy trwa od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r. Sprawdź na www.zus.pl od kiedy możesz złożyć wniosek o 500+. O RKO: - od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko skończy 9 miesięcy, do końca miesiąca, w którym dziecko skończy 13 miesięcy - jeśli złożysz wniosek w tym okresie, kapitał będzie Ci przysługiwał od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12 miesięcy,- w 14 miesiącu życia dziecka albo później – jeśli złożysz wniosek w takim terminie, przyznamy Ci RKO od miesiąca złożenia wniosku.

Sprawdź na www.zus.pl, od kiedy możesz złożyć wniosek o RKO.

• O dofinansowanie pobytu w żłobku Wniosek o dofinansowanie możesz złożyć najwcześniej w dniu, w którym Twoje dziecko zacznie uczęszczać do żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna. Świadczenie otrzymuje placówka, do której uczęszcza Twoje dziecko, lub opiekun. Sprawdź na www.zus.pl, od kiedy możesz złożyć wniosek o dofinansowanie pobytu w żłobku.
• O 300+ Jeśli złożysz wniosek do końca sierpnia, pieniądze otrzymasz najpóźniej 30 września. Jeśli wniosek złożysz później, wypłacimy świadczenie w ciągu 2 miesięcy od dnia, w którym złożysz wniosek. Wnioski o 300+ będziesz mógł złożyć od 1 lipca 2022 r. do 30 listopada 2022 r.

Załączniki do wniosku

W zależności od Twojej sytuacji możemy wymagać dodatkowych dokumentów, które musisz dołączyć:

• orzeczenia sądu o ustanowieniu Cię opiekunem tymczasowym, jeśli na podstawie orzeczenia polskiego sądu jesteś opiekunem tymczasowym dziecka, które przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
• dokumentu potwierdzającego umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, jeśli na podstawie orzeczenia polskiego sądu sprawujesz pieczę zastępczą nad dzieckiem, które przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
• dokumentu potwierdzającego legalność Twojego pobytu i dostęp do rynku pracy w Polsce, jeśli przyjechałeś do Polski przed 24 lutego 2022 r., ale Twoje dziecko albo dziecko, którego jesteś opiekunem prawnym albo nad którym sprawujesz pieczę zastępczą, przyjechało do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi; może to być na przykład karta pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.

Ważne

Pracownicy ZUS pomogą Ci założyć profil na PUE ZUS i złożyć wniosek:

• w każdej placówce ZUS
• podczas e-wizyty w ZUS (czyli rozmowy przez internet z pracownikiem ZUS

Jak się dowiesz, czy otrzymałeś wsparcie dla rodziny z ZUS

Gdy przyznamy Ci świadczenie, otrzymasz o tym wiadomość na swoim profilu na PUE ZUS, a także e-mail na adres, który podasz we wniosku. Jeśli będziemy musieli coś z Tobą wyjaśnić, otrzymasz informację na swój profil na PUE ZUS, a także e-mail na adres, który podałeś we wniosku.

Wyślemy do Ciebie również sms na numer telefonu, który podałeś we wniosku. Dlatego tak ważne jest, abyś podał numer telefonu oraz adresu e-mail, za których pośrednictwem będziemy mogli się z Tobą skontaktować.

Jak otrzymasz wsparcie dla rodziny

Świadczenie 500+, 300+ i RKO otrzymasz na numer rachunku bankowego w Polsce, który wskażesz we wniosku. Dofinansowanie pobytu w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna przekażemy na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego placówkę, zatrudniającego dziennego opiekuna lub dziennego opiekuna, który prowadzi własną działalność. Dofinansowanie trafi do nich do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Przez jaki czas będzie Ci przysługiwało wsparcie dla rodziny z ZUS

• 500+ przysługuje od miesiąca, w którym złożysz wniosek do końca okresu świadczeniowego, w którym wypłacamy świadczenie (obecny okres świadczeniowy trwa do 31 maja 2022 r., a kolejny okres świadczeniowy będzie trwać od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r.).
• RKO przysługuje:

- od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko skończyło 12 miesięcy – jeżeli złożyłeś wniosek w okresie od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy 9 miesięcy do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 13 miesięcy,

- od miesiąca złożenia wniosku - jeśli złożysz wniosek w 14 miesiącu życia dziecka albo później.

RKO przysługuje do daty upływu 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 r., czyli do 24 sierpnia 2023 r., jednak nie dłużej niż do czasu ukończenia przez dziecko 35 miesięcy.

• Dofinansowanie pobytu w żłobku przysługuje:

- od dnia, w którym dziecko rozpoczęło pobyt w żłobku, klubie dziecięcym lub u opiekuna dziennego – jeśli złożysz wniosek w ciągu 2 miesięcy od tego dnia,

- od miesiąca złożenia wniosku – jeśli złożysz wniosek po upływie 2 miesięcy od rozpoczęcia pobytu dziecka w placówce.

Dofinansowanie pobytu w żłobku przysługuje do czasu ukończenia przez dziecko pobytu w placówce albo nabycia prawa do RKO.

• 300+ przysługuje raz w roku.

Gdzie otrzymasz informacje o wsparciu dla rodziny z ZUS

• w dowolnej placówce ZUS (informacje znajdziesz na stronie internetowej www.zus.pl),
• podczas e-wizyty w ZUS (informacje znajdziesz na stronie internetowej www.zus.pl),
• na bezpłatnej infolinii pod numerem 22 444 02 55 od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 18:00 lub za pośrednictwem maila wysłanego na adres UA@ZUS.PL,
• na stronie internetowej www.zus.pl.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583)
• Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r. poz. 2407, z późn. zm.)
• Art. 187a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2022 r. poz. 447)
• Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz.U. poz. 2270)
• Art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2021 r. poz. 75, z późn. zm.).